經號:   
   (SN.35.74 更新)
8.病人品
相應部35相應74經/病人經第一(處相應/處篇/修多羅)(莊春江譯)[SA.1025]
  起源於舍衛城。
  那時,某位比丘去見世尊。……(中略)
  在一旁坐下的那位比丘對世尊說這個:
  「大德!在那樣的住處,有某位新進、少被知道、生病的、受苦的、重病的比丘,大德!請世尊出自憐愍,去見那位比丘,那就好了!」
  那時,世尊聽聞新進之語與生病之語後,像這樣,知道「是少被知道的比丘」後,去見那位比丘。
  那位比丘看見正從遠處到來的世尊。看見後,在臥床上移動
  那時,世尊對那位比丘說這個:
  「夠了,比丘!你不要在臥床上移動,有這些設置的座位,我將坐在那裡。」
  世尊在設置的座位坐下。坐下後,世尊對那位比丘說這個:
  「比丘!是否能被你忍受?是否能被[你]維持生活?是否苦的感受減退、不增進,減退的結局被知道,非增進?」
  「大德!不能被我忍受,不能被[我]維持,我強烈苦的感受增進、不減退,增進的結局被知道,非減退。」
  「比丘!是否你沒有任何後悔?沒有任何悔憾?」
  「大德!我當然有不少的後悔,不少的悔憾。」
  「比丘!那麼,是否自己從戒[不-SN.22.87]責備你?」
  「大德!自己從戒不責備我。」
  「比丘!如果自己從戒不責備你,那麼,你有什麼後悔與什麼悔憾呢?」
  「大德!我了知被世尊教導的法不是戒清淨之目的。」
  「比丘!如果你確實了知被我教導的法不是戒清淨之目的,比丘!那麼,那樣的話,你了知被我教導的法是什麼目的?」
  「大德!我了知被世尊教導的法是為了貪的褪去。」
  「比丘!!好!比丘!你了知被我教導的法是為了貪的褪去,好!比丘!因為被我教導的法是為了貪的褪去。比丘!你怎麼想它:眼是常的,或是無常的?」
  「無常的,大德!」
  「凡……(中略)耳……鼻……舌……身……意是常的,或是無常的?」
  「無常的,大德!」
  「那麼,凡為無常的,那是苦的或樂的?」
  「苦的,大德!」
  「那麼,凡為無常的、苦的、變易法,適合認為它:『這是我的我是這個這是我的真我。』嗎?」
  「大德!這確實不是。」
  「比丘!這麼看的有聽聞的聖弟子在眼上,也在耳上厭……(中略)在意上厭。厭者離染,從離貪被解脫,在已解脫時,有『[這是]解脫』之智,他知道:『出生已盡梵行已完成應該被作的已作不再有此處[輪迴]的狀態。』」
  世尊說這個,那位悅意的比丘歡喜世尊的所說。
  還有,當在這個解說被說時,那位比丘的遠塵、離垢之法眼生起:
  「凡任何集法全部是滅法。」
8. Gilānavaggo
SN.35.74/(1). Paṭhamagilānasuttaṃ
   74. Sāvatthinidānaṃ Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami …pe… ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – “amukasmiṃ, bhante, vihāre aññataro bhikkhu navo appaññāto ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Sādhu, bhante, bhagavā yena so bhikkhu tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā”ti.
   Atha kho bhagavā navavādañca sutvā gilānavādañca, “appaññāto bhikkhū”ti iti viditvā yena so bhikkhu tenupasaṅkami. Addasā kho so bhikkhu bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna mañcake samadhosi. Atha kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca– “alaṃ, bhikkhu, mā tvaṃ mañcake samadhosi. Santimāni āsanāni paññattāni, tatthāhaṃ nisīdissāmī”ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca– “kacci te, bhikkhu, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci dukkhā vedanā paṭikkamanti no abhikkamanti, paṭikkamosānaṃ paññāyati no abhikkamo”ti?
   “Na me, bhante, khamanīyaṃ, na yāpanīyaṃ, bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti no paṭikkamanti, abhikkamosānaṃ paññāyati no paṭikkamo”ti.
   “Kacci te, bhikkhu, na kiñci kukkuccaṃ, na koci vippaṭisāro”ti?
   “Taggha me, bhante, anappakaṃ kukkuccaṃ, anappako vippaṭisāro”ti.
   “Kacci pana taṃ, bhikkhu, attā sīlato upavadatī”ti?
   “Na kho maṃ, bhante, attā sīlato upavadatī”ti.
   “No ce kira te, bhikkhu, attā sīlato upavadati, atha kiñca te kukkuccaṃ ko ca vippaṭisāro”ti?
   “Na khvāhaṃ bhante, sīlavisuddhatthaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmī”ti .
   “No ce kira tvaṃ, bhikkhu, sīlavisuddhatthaṃ mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsi, atha kimatthaṃ carahi tvaṃ, bhikkhu, mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsī”ti?
   “Rāgavirāgatthaṃ khvāhaṃ, bhante, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmī”ti.
   “Sādhu sādhu, bhikkhu! Sādhu kho tvaṃ, bhikkhu, rāgavirāgatthaṃ mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsi. Rāgavirāgattho hi, bhikkhu, mayā dhammo desito. Taṃ kiṃ maññasi bhikkhu, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vā”ti?
   “Aniccaṃ, bhante”.
   “Yaṃ …pe… sotaṃ… ghānaṃ… jivhā… kāyo… mano nicco vā anicco vā”ti?
   “Anicco, bhante”.
   “Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā”ti?
   “Dukkhaṃ, bhante”.
   “Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ– ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’”ti?
   “No hetaṃ, bhante”.
   “Evaṃ passaṃ, bhikkhu, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, sotasmimpi nibbindati …pe… manasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī”ti.
   Idamavoca bhagavā. Attamano so bhikkhu bhagavato bhāsitaṃ abhinandi. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne tassa bhikkhuno virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi– “yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamman”ti. Paṭhamaṃ.
漢巴經文比對(莊春江作):