相應部12相應15經/迦旃延氏經(因緣相應/因緣篇/修多羅)(莊春江譯)[SA.301]
住在舍衛城。
那時,
尊者迦旃延氏去見世尊。抵達後,向世尊
問訊後,在一旁坐下。在一旁坐下的尊者迦旃延氏對世尊說這個:
「
大德!被稱為『正見、正見』,大德!什麼情形是正見呢?」
「迦旃延!這世間多數是依止兩種者:實有性(實有的觀念)與虛無性。迦旃延!對以正確之慧如實看見世間集者,凡關於世間的虛無性它不存在(對世間沒有虛無的觀念);迦旃延!對以正確之慧如實看見世間滅者,凡關於世間的實有性它不存在。
迦旃延!這世間多數有攀住、執取、執持的束縛,但對那個攀住、執取、心的依處、執持、
煩惱潛在趨勢,這位
不攀取、不執取,他不執持『我的真我』,『當生起時僅苦生起;當被滅時苦被滅。』他不疑惑、不懷疑,不從緣於他人就在這裡有他的智(他的智存在),迦旃延!這個情形是正見。
迦旃延!『一切存在』,這是一邊(極端);『一切不存在』,這是第二邊,迦旃延!不走入這些那些兩個邊後,如來以中間教導法:『以無明
為緣有諸行(而諸行存在);以行為緣有識……(中略)這樣是這整個
苦蘊的
集。但就以無明的
無餘褪去與滅有行滅(而行滅存在);以行滅有識滅……(中略)這樣是這整個苦蘊的滅。』」
SN.12.15/(5). Kaccānagottasuttaṃ
15. Sāvatthiyaṃ viharati. Atha kho āyasmā kaccānagotto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā kaccānagotto bhagavantaṃ etadavoca– “‘sammādiṭṭhi sammādiṭṭhī’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, sammādiṭṭhi hotī”ti?
“Dvayanissito khvāyaṃ, kaccāna, loko yebhuyyena– atthitañceva natthitañca. Lokasamudayaṃ kho, kaccāna, yathābhūtaṃ sammappaññāya passato yā loke natthitā sā na hoti. Lokanirodhaṃ kho, kaccāna, yathābhūtaṃ sammappaññāya passato yā loke atthitā sā na hoti. Upayupādānābhinivesavinibandho khvāyaṃ, kaccāna, loko yebhuyyena. Tañcāyaṃ upayupādānaṃ cetaso adhiṭṭhānaṃ abhinivesānusayaṃ na upeti na upādiyati nādhiṭṭhāti– ‘attā me’ti. ‘Dukkhameva uppajjamānaṃ uppajjati, dukkhaṃ nirujjhamānaṃ nirujjhatī’ti na kaṅkhati na vicikicchati aparapaccayā ñāṇamevassa ettha hoti. Ettāvatā kho, kaccāna, sammādiṭṭhi hoti.
“‘Sabbaṃ atthī’ti kho, kaccāna, ayameko anto. ‘Sabbaṃ natthī’ti ayaṃ dutiyo anto. Ete te, kaccāna, ubho ante anupagamma majjhena tathāgato dhammaṃ deseti– ‘avijjāpaccayā saṅkhārā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ …pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Avijjāya tveva asesavirāganirodhā saṅkhāranirodho; saṅkhāranirodhā viññāṇanirodho …pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’”ti. Pañcamaṃ.