北傳:雜阿含1251經 南傳:增支部6集42經 關涉主題:(略) (更新)
雜阿含1251經[正聞本13344經/佛光本995經](譬喻相應/道品誦/如來記說)(莊春江標點)
  如是我聞
  一時在拘薩羅人間遊行,至那楞伽羅聚落,如上廣說……乃至彼彼所起求利。
  佛告那提迦:
  「我見聚落邊有精舍,有比丘坐禪,我見已作如是念:『今此尊者,聚落人{此?}或沙彌沙彌來往聲響,作亂障其禪思,覺其正受,於不到欲到,不獲欲獲,不證欲證而作留難。』那提迦!我不喜彼比丘住聚落精舍。
  那提迦!我見比丘住空閑處,仰臥吁咄,我見是已而作是念:『{令}[今]彼比丘覺寤睡眠,思空閑想。』那提迦!我亦不喜如是比丘住空閑處。
  那提迦!我復見比丘住空閑處,搖身坐睡,見已作是念:『今此比丘於睡覺寤,不定得定,定心者得解脫。』是故,那提迦!我不喜如是比丘住空閑處。
  那提迦!我復見比丘住空閑處,端坐正受,我見已作是念:『{令}[今]此比丘不解脫者,疾得解脫;已解脫者,令自防護,使不退失。』那提迦!我喜如是比丘住空閑處。
  那提迦!我復見比丘住空閑處,彼於後時遠離空處,集捨床臥具,還入聚落受床臥具,那提迦!我亦不喜如是比丘還入聚落。
  復次,那提迦!我見比丘住聚落精舍,名聞大德能感財利、衣被、飲食、湯藥、眾具,彼於後時集捨利養、聚落床座,至於空閑床臥安止,那提迦!我喜如是比丘,集捨利養、聚落床臥,住於空閑。
  那提迦!比丘當如是學。」
  佛說此經已,那提迦比丘歡喜、隨喜,作禮而去。

增支部6集42經/那提迦經(莊春江譯)
  被我這麼聽聞
  有一次世尊與大比丘僧團一起在憍薩羅進行著遊行,抵達名叫一奢能伽羅的憍薩羅婆羅門村落,在那裡,世尊住在一奢能伽羅的一奢能伽羅叢林中。
  一奢能伽羅的婆羅門屋主們聽聞:
  「先生!釋迦人之子、從釋迦族出家的沙門喬達摩,與大比丘僧團一起在憍薩羅進行著遊行,已到達一奢能伽羅,又,對那位喬達摩尊師,有這樣的好名聲被傳播:『像這樣,那位世尊是阿羅漢遍正覺者明行具足者……(中略)佛陀、世尊。』他以證智自作證後……(中略)又,有像那樣阿羅漢的看見,那就好了!」
  那時,一奢能伽羅的婆羅門屋主們那夜過後,拿了豐盛的硬食、軟食前往一奢能伽羅叢林中。抵達後,以高聲、大聲住立在外面的門屋。而當時,尊者那提迦為世尊的侍者。
  那時,世尊召喚尊者那提迦:
  「那麼,那提迦!是誰以高聲、大聲看起來像掠奪魚的漁夫呢?」
  「大德!這些是一奢能伽羅的婆羅門屋主們,為世尊與比丘僧團拿了豐盛的硬食、軟食,以高聲、大聲住立在外面的門屋。」
  「那提迦!我不要找名聲,也不要名聲來找我,那提迦!凡對這些我隨欲獲得、不困難獲得、無困難獲得的離欲樂、獨居樂、寂靜樂、正覺樂不會是隨欲得到者、不困難得到者、無困難得到者,讓他享受那不淨樂,睡眠樂,利得、恭敬、名聲樂。」
  「大德!現在,請世尊同意!請善逝同意!大德!現在是世尊同意的時機,大德!現在,世尊所到之處,城鎮與地方的婆羅門屋主們將如傾斜般而至。大德!猶如當天下大雨時,雨水向低地流。同樣的,大德!現在,世尊所到之處,城鎮與地方的婆羅門屋主們將如傾斜般而至,那是什麼原因?大德!因為,世尊像這樣的戒與慧。」
  「那提迦!我不要找名聲,也不要名聲來找我,那提迦!凡對這些我隨欲獲得、不困難獲得、無困難獲得的離欲樂、獨居樂、寂靜樂、正覺樂不是隨欲得到者、不困難得到者、無困難得到者,讓他享受那不淨樂,睡眠樂,利得、恭敬、名聲樂。
  那提迦!這裡,我看見住村落邊的比丘坐下入定,那提迦!那個我這麼想:『現在,寺男沙彌將侍奉這位尊者,他因那緣故將從定退失。』那提迦!因為那樣,我對那位住村落邊的比丘是不悅意的。
  又,那提迦!這裡,我看見住林野的比丘打瞌睡地坐在林野處,那提迦!那個我這麼想:『現在,這位尊者去除這睡眠與疲勞後,將只作意林野想、獨住。』那提迦!因為那樣,我對那位住林野的比丘是悅意的。
  又,那提迦!這裡,我看見住林野的比丘坐在林野未得定,那提迦!那個我這麼想:『現在,這位尊者未得定的心將入定,或將守護已得定的心。』那提迦!因為那樣,我對那位住林野的比丘是悅意的。
  又,那提迦!這裡,我看見住林野的比丘坐在林野已得定,那提迦!那個我這麼想:『現在,這位尊者未解脫的心將解脫,或將守護已解脫的心。』那提迦!因為那樣,我對那位住林野的比丘是悅意的。
  那提迦!這裡,我看見住村落邊的比丘為衣服、施食、住處、病人需要物、醫藥必需品的利得者,他欲求著利得、恭敬、名聲,疏忽獨坐,疏忽林野、荒林、邊地住處,進入村落、城鎮、王都後,他營造住所,那提迦!因為那樣,我對那位住村落邊的比丘是不悅意的。
  那提迦!這裡,我看見住林野的比丘為衣服、施食、住處、病人需要物、醫藥必需品的利得者,他避開利得、恭敬、名聲後,不疏忽獨坐,不疏忽林野、荒林、邊地住處,那提迦!因為那樣,我對那位住林野的比丘是悅意的。
  那提迦!每當我是旅途中的行走者時,我不見前面或後面有任何人,那時,那提迦!對我來說,甚至為了大小便的事都是安樂的。」[AN.8.86]
  天神品第四,其攝頌
  「有學、二則不退失,目揵連、明的一部分,
   諍論、布施、自己所作、因緣,金毘羅、木堆與那提迦。」

巴利語經文(台灣嘉義法雨道場流通的word版本)
AN.6.42/ 12. Nāgitasuttaṃ
   42. Evaṃ me sutaṃ– ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena icchānaṅgalaṃ nāma kosalānaṃ brāhmaṇagāmo tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Assosuṃ kho icchānaṅgalakā brāhmaṇagahapatikā– “samaṇo khalu, bho, gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito icchānaṅgalaṃ anuppatto icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato– ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno …pe… buddho bhagavā’ti. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ …pe… arahataṃ dassanaṃ hotī”ti. Atha kho icchānaṅgalakā brāhmaṇagahapatikā tassā rattiyā accayena pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ ādāya yena icchānaṅgalavanasaṇḍo tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bahidvārakoṭṭhake aṭṭhaṃsu uccāsaddā mahāsaddā.
   Tena kho pana samayena āyasmā nāgito bhagavato upaṭṭhāko hoti. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ nāgitaṃ āmantesi – “ke pana te, nāgita, uccāsaddā mahāsaddā kevaṭṭā maññe macchavilope”ti? “Ete, bhante, icchānaṅgalakā brāhmaṇagahapatikā pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ ādāya bahidvārakoṭṭhake ṭhitā bhagavantaṃyeva uddissa bhikkhusaṅghañcā”ti. “Māhaṃ, nāgita, yasena samāgamaṃ, mā ca mayā yaso. Yo kho, nāgita, nayimassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī assa akicchalābhī akasiralābhī, yassāhaṃ nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī, so taṃ mīḷhasukhaṃ middhasukhaṃ lābhasakkārasilokasukhaṃ sādiyeyyā”ti.
   “Adhivāsetu dāni, bhante, bhagavā; adhivāsetu, sugato; adhivāsanakālo dāni, bhante, bhagavato. Yena yeneva dāni, bhante, bhagavā gamissati, tanninnāva bhavissanti brāhmaṇagahapatikā negamā ceva jānapadā ca. Seyyathāpi, bhante, thullaphusitake deve vassante yathāninnaṃ udakāni pavattanti; evamevaṃ kho, bhante, yena yeneva dāni bhagavā gamissati, tanninnāva bhavissanti brāhmaṇagahapatikā negamā ceva jānapadā ca. Taṃ kissa hetu? Tathā hi, bhante, bhagavato sīlapaññāṇan”ti.
   “Māhaṃ, nāgita, yasena samāgamaṃ, mā ca mayā yaso. Yo kho, nāgita, nayimassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī assa akicchalābhī akasiralābhī, yassāhaṃ nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī, so taṃ mīḷhasukhaṃ middhasukhaṃ lābhasakkārasilokasukhaṃ sādiyeyya.
   “Idhāhaṃ, nāgita, bhikkhuṃ passāmi gāmantavihāriṃ samāhitaṃ nisinnaṃ. Tassa mayhaṃ, nāgita, evaṃ hoti– ‘idānimaṃ āyasmantaṃ ārāmiko vā upaṭṭhahissati samaṇuddeso vā taṃ tamhā samādhimhā cāvessatī’ti. Tenāhaṃ, nāgita, tassa bhikkhuno na attamano homi gāmantavihārena. Idha panāhaṃ, nāgita, bhikkhuṃ passāmi āraññikaṃ araññe pacalāyamānaṃ nisinnaṃ. Tassa mayhaṃ, nāgita, evaṃ hoti– ‘idāni ayamāyasmā imaṃ niddākilamathaṃ paṭivinodetvā araññasaññaṃyeva manasi karissati ekattan’ti. Tenāhaṃ, nāgita, tassa bhikkhuno attamano homi araññavihārena.
   “Idha panāhaṃ, nāgita, bhikkhuṃ passāmi āraññikaṃ araññe asamāhitaṃ nisinnaṃ. Tassa mayhaṃ, nāgita, evaṃ hoti– ‘idāni ayamāyasmā asamāhitaṃ vā cittaṃ samādahissati, samāhitaṃ vā cittaṃ anurakkhissatī’ti. Tenāhaṃ, nāgita, tassa bhikkhuno attamano homi araññavihārena.
   “Idha panāhaṃ, nāgita, bhikkhuṃ passāmi āraññikaṃ araññe samāhitaṃ nisinnaṃ. Tassa mayhaṃ, nāgita, evaṃ hoti– ‘idāni ayamāyasmā avimuttaṃ vā cittaṃ vimocessati, vimuttaṃ vā cittaṃ anurakkhissatī’ti. Tenāhaṃ, nāgita, tassa bhikkhuno attamano homi araññavihārena.
   “Idha panāhaṃ, nāgita, bhikkhuṃ passāmi gāmantavihāriṃ lābhiṃ cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. So taṃ lābhasakkārasilokaṃ nikāmayamāno riñcati paṭisallānaṃ riñcati araññavanapatthāni pantāni senāsanāni; gāmanigamarājadhāniṃ osaritvā vāsaṃ kappeti. Tenāhaṃ, nāgita, tassa bhikkhuno na attamano homi gāmantavihārena.
   “Idha panāhaṃ, nāgita, bhikkhuṃ passāmi āraññikaṃ lābhiṃ cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. So taṃ lābhasakkārasilokaṃ paṭipaṇāmetvā na riñcati paṭisallānaṃ na riñcati araññavanapatthāni pantāni senāsanāni. Tenāhaṃ, nāgita, tassa bhikkhuno attamano homi araññavihārena. Yasmāhaṃ, nāgita, samaye addhānamaggappaṭipanno na kañci passāmi purato vā pacchato vā, phāsu me, nāgita, tasmiṃ samaye hoti antamaso uccārapassāvakammāyā”ti. Dvādasamaṃ.
   Devatāvaggo catuttho.
   Tassuddānaṃ–
   Sekhā dve aparihāni, moggallāna vijjābhāgiyā;
   Vivādadānattakārī nidānaṃ, kimiladārukkhandhena nāgitoti.
南北傳經文比對(莊春江作):