雜阿含1166經[正聞本384經/佛光本260經](入處相應/六入處誦/修多羅)(莊春江標點)
如是我聞:
一時,
佛住
憍賞彌國瞿師羅園。
爾時,
世尊告諸
比丘:
「有手故,知有取捨;有足故,知有往來;有
關節故,知有屈伸;有腹故,知有飢渴,如是,比丘!有眼故,眼觸因緣生受,內覺若苦、若樂、不苦不樂;耳、鼻、舌、身、意亦復如是。
諸比丘!若無手,則不知取捨;若無足,則不知往來;若無關節,則不知有屈伸;若無腹,則不知有飢渴,如是,諸比丘!若無眼,則無眼觸因緣生受,內覺若苦、若樂、不苦不樂;耳、鼻、舌、身、意亦復如是。」
佛說此經已,諸比丘聞佛所說,歡喜奉行。
相應部35相應236經/如手腳經第一(處相應/處篇/修多羅)(莊春江譯)
「
比丘們!在有諸手時,拿起放下被知道;在有諸腳時,前進後退被知道;在有諸關節時,彎曲伸展被知道;在有肚子時,饑餓口渴被知道。同樣的,比丘們!在有眼時,以眼觸
為緣自身內的苦樂生起……(中略)在有舌時,以舌觸為緣自身內的苦樂生起……(中略)在有意時,以意觸為緣自身內的苦樂生起。
比丘們!在沒有諸手時,拿起放下不被知道;在沒有諸腳時,前進後退不被知道;在沒有諸關節時,彎曲伸展不被知道;在沒有肚子時,饑餓口渴不被知道。同樣的,比丘們!在沒有眼時,以眼觸為緣自身內的苦樂不生起……(中略)在沒有舌時,以舌觸為緣自身內的苦樂不生起……(中略)在沒有意時,以意觸為緣自身內的苦樂不生起。」
巴利語經文(台灣嘉義法雨道場流通的word版本)
SN.35.236(另版SN.35.195)/(9) Paṭhamahatthapādopamasuttaṃ
236. “Hatthesu bhikkhave, sati ādānanikkhepanaṃ paññāyati; pādesu sati abhikkamapaṭikkamo paññāyati; pabbesu sati samiñjanapasāraṇaṃ paññāyati; kucchismiṃ sati jighacchā pipāsā paññāyati. Evameva kho, bhikkhave, cakkhusmiṃ sati cakkhusamphassapaccayā uppajjati ajjhattaṃ sukhaṃ dukkhaṃ …pe… jivhāya sati jivhāsamphassapaccayā uppajjati ajjhattaṃ sukhaṃ dukkhaṃ …pe… manasmiṃ sati manosamphassapaccayā uppajjati ajjhattaṃ sukhaṃ dukkhaṃ …pe…
“Hatthesu, bhikkhave, asati ādānanikkhepanaṃ na paññāyati; pādesu asati abhikkamapaṭikkamo na paññāyati; pabbesu asati samiñjanapasāraṇaṃ na paññāyati; kucchismiṃ asati jighacchā pipāsā na paññāyati. Evameva kho, bhikkhave, cakkhusmiṃ asati cakkhusamphassapaccayā nuppajjati ajjhattaṃ sukhaṃ dukkhaṃ …pe… jivhāya asati jivhāsamphassapaccayā nuppajjati …pe… manasmiṃ asati manosamphassapaccayā nuppajjati ajjhattaṃ sukhaṃ dukkhan”ti. Navamaṃ.