北傳:雜阿含891經 南傳:相應部13相應2-4, 7-8經 關涉主題:(略) (更新)
雜阿含891經[正聞本12983-12991經/佛光本605經](修證相應/雜因誦/如來記說)(莊春江標點)
  如是我聞
  一時住舍衛國祇樹給孤獨園。
  爾時,世尊告諸比丘
  「譬如:湖池廣長五十由旬,深亦如是,若有士夫以一毛端渧彼湖水,云何,比丘!彼湖水為多?為士夫毛端一渧水多?」
  比丘白佛:
  「世尊!士夫毛端尠少耳,湖水無量千萬億倍,不得為比。」
  佛告比丘:
  「具足見真諦、正見具足世尊弟子,見真諦果,正無間等,彼於爾時,已斷、已知,斷其根本,如截多羅樹頭,更不復生,所斷諸苦,甚多無量,如大湖水;所餘之苦,如毛端渧水。」
  佛說此經已,諸比丘聞佛所說,歡喜奉行。
  如毛端渧水,如是,草籌之端渧水亦如是。
  如湖池水,如是,薩羅多吒伽、恆水、耶扶那、薩羅[氵*臾] 、伊羅跋提、摩醯、大海亦如是說。
  佛說此經已,諸比丘聞佛所說,歡喜奉行。

相應部13相應2經/蓮花池經(現觀相應/因緣篇/如來記說)(莊春江譯)
  住在舍衛城。……(中略)
  「比丘們!猶如被水充滿的、滿到邊緣的、能被烏鴉喝飲的蓮花池長五十由旬,寬五十由旬,深五十由旬。男子以茅草尖從那裡取出水,比丘們!你們怎麼想它,哪個是比較多的呢:凡被茅草尖取出的水,或凡蓮花池的水?」
  「大德!這正是比較多的,即:蓮花池的水,被茅草尖取出的水是少量的。被茅草尖取出的水比較蓮花池的水後,既不來到百分之一,也不來到千分之一、不來到十萬分之一。」
  「同樣的,比丘們!對見具足之人、已現觀聖弟子,這正是比較多的,即:已遍滅盡、已耗盡(遍取)的苦,殘留的是少量的,即:最多七次的狀態,比較先前已遍滅盡、已耗盡的苦蘊後,既不來到百分之一,也不來到千分之一、不來到十萬分之一。比丘們!法的現觀有這麼大利益,法眼的獲得有這麼大利益。」

相應部13相應3經/合流水經(現觀相應/因緣篇/如來記說)(莊春江譯)
  住在舍衛城。……(中略)
  「比丘們!猶如在這些大河會合、集合之處,即:恒河、耶牟那河、阿致羅筏底河、薩羅浮河、摩醯河,男子從那裡取出二或三滴水,比丘們!你們怎麼想它,哪個是比較多的呢:凡被取出的二或三滴水,或凡合流的水?」
  「大德!這正是比較多的,即:合流的水,被取出的二或三滴水是少量的。被取出的二或三滴水比較合流的水後,既不來到百分之一,也不來到千分之一、不來到十萬分之一。」
  「同樣的,比丘們!……(中略)法眼的獲得有這麼大的利益。」

相應部13相應4經/合流水經第二(現觀相應/因緣篇/如來記說)(莊春江譯)
  住在舍衛城。……(中略)
  「比丘們!猶如在這些大河會合、集合之處,即:恒河、耶牟那河、阿致羅筏底河、薩羅浮河、摩醯河,那個水除了二或三滴水外,走到遍盡、耗盡(遍取),比丘們!你們怎麼想它,哪個是比較多的呢:凡已遍盡、已耗盡的合流水,或凡二或三滴殘留的水?」
  「大德!這正是比較多的,即:已遍盡、已耗盡的合流水,二或三滴殘留的水是少量的。二或三滴殘留的水比較已遍盡、已耗盡的合流水後,既不來到百分之一,也不來到千分之一、不來到十萬分之一。」
  「同樣的,比丘們!……(中略)法眼的獲得有這麼大的利益。」

相應部13相應7經/海洋經(現觀相應/因緣篇/如來記說)(莊春江譯)
  住在舍衛城。……(中略)
  「比丘們!猶如男子從大海取出二或三滴水,比丘們!你們怎麼想它,哪個是比較多的呢:凡被取出的二或三滴水,或凡大海的水?」
  「大德!這正是比較多的,即:大海的水,被取出的二或三滴水是少量的。被取出的二或三滴水比較大海的水後,既不來到百分之一,也不來到千分之一、不來到十萬分之一。」
  「同樣的,比丘們!……(中略)法眼的獲得有這麼大的利益。」

相應部13相應8經/海洋經第二(現觀相應/因緣篇/如來記說)(莊春江譯)
  住在舍衛城。……(中略)
  「比丘們!猶如大海除了二或三滴水外,走到遍盡、耗盡(遍取),比丘們!你們怎麼想它,哪個是比較多的呢:凡已遍盡、已耗盡的大海水,或凡二或三滴殘留的水?」
  「大德!這正是比較多的,即:已遍盡、已耗盡的大海水,二或三滴殘留的水是少量的。二或三滴殘留的水比較已遍盡、已耗盡的大海水後,既不來到百分之一,也不來到千分之一、不來到十萬分之一。
  「同樣的,比丘們!……(中略)法眼的獲得有這麼大的利益。」

巴利語經文(台灣嘉義法雨道場流通的word版本)
SN.13.2/ 2. Pokkharaṇīsuttaṃ
   75. Sāvatthiyaṃ viharati …pe… “seyyathāpi, bhikkhave, pokkharaṇī paññāsayojanāni āyāmena paññāsayojanāni vitthārena paññāsayojanāni ubbedhena, puṇṇā udakassa samatittikā kākapeyyā. Tato puriso kusaggena udakaṃ uddhareyya. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave katamaṃ nu kho bahutaraṃ, yaṃ vā kusaggena udakaṃ ubbhataṃ yaṃ vā pokkharaṇiyā udakan”ti?
   “Etadeva, bhante, bahutaraṃ, yadidaṃ pokkharaṇiyā udakaṃ. Appamattakaṃ kusaggena udakaṃ ubbhataṃ. Neva satimaṃ kalaṃ upeti na sahassimaṃ kalaṃ upeti na satasahassimaṃ kalaṃ upeti pokkharaṇiyā udakaṃ upanidhāya kusaggena udakaṃ ubbhatan”ti. “Evameva kho, bhikkhave, ariyasāvakassa diṭṭhisampannassa puggalassa abhisametāvino etadeva bahutaraṃ dukkhaṃ yadidaṃ parikkhīṇaṃ pariyādiṇṇaṃ; appamattakaṃ avasiṭṭhaṃ. Neva satimaṃ kalaṃ upeti na sahassimaṃ kalaṃ upeti na satasahassimaṃ kalaṃ upeti purimaṃ dukkhakkhandhaṃ parikkhīṇaṃ pariyādiṇṇaṃ upanidhāya, yadidaṃ sattakkhattuṃparamatā. Evaṃ mahatthiyo kho, bhikkhave, dhammābhisamayo; evaṃ mahatthiyo dhammacakkhupaṭilābho”ti. Dutiyaṃ.

SN.13.3/ 3. Sambhejja-udakasuttaṃ
   76. Sāvatthiyaṃ viharati …pe… “seyyathāpi bhikkhave, yatthimā mahānadiyo saṃsandanti samenti, seyyathidaṃ– gaṅgā yamunā aciravatī sarabhū mahī, tato puriso dve vā tīṇi vā udakaphusitāni uddhareyya. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, katamaṃ nu kho bahutaraṃ, yāni vā dve vā tīṇi vā udakaphusitāni ubbhatāni yaṃ vā sambhejja-udakan”ti?
   “Etadeva, bhante, bahutaraṃ yadidaṃ sambhejja-udakaṃ; appamattakāni dve vā tīṇi vā udakaphusitāni ubbhatāni. Neva satimaṃ kalaṃ upenti na sahassimaṃ kalaṃ upenti na satasahassimaṃ kalaṃ upenti sambhejja-udakaṃ upanidhāya dve vā tīṇi vā udakaphusitāni ubbhatānī”ti. “Evameva kho, bhikkhave …pe… dhammacakkhupaṭilābho”ti. Tatiyaṃ.

SN.13.4/ 4. Dutiyasambhejja-udakasuttaṃ
   77. Sāvatthiyaṃ viharati …pe… “seyyathāpi, bhikkhave, yatthimā mahānadiyo saṃsandanti samenti, seyyathidaṃ– gaṅgā yamunā aciravatī sarabhū mahī, taṃ udakaṃ parikkhayaṃ pariyādānaṃ gaccheyya ṭhapetvā dve vā tīṇi vā udakaphusitāni. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, katamaṃ nu kho bahutaraṃ, yaṃ vā sambhejja-udakaṃ parikkhīṇaṃ pariyādiṇṇaṃ yāni vā dve vā tīṇi vā udakaphusitāni avasiṭṭhānī”ti?
   “Etadeva, bhante, bahutaraṃ sambhejja-udakaṃ yadidaṃ parikkhīṇaṃ pariyādiṇṇaṃ; appamattakāni dve vā tīṇi vā udakaphusitāni avasiṭṭhāni. Neva satimaṃ kalaṃ upenti na sahassimaṃ kalaṃ upenti na satasahassimaṃ kalaṃ upenti sambhejja-udakaṃ parikkhīṇaṃ pariyādiṇṇaṃ upanidhāya dve vā tīṇi vā udakaphusitāni avasiṭṭhānī”ti. “Evameva kho, bhikkhave …pe… dhammacakkhupaṭilābho”ti. Catutthaṃ.

SN.13.7/ 7. Samuddasuttaṃ
   80. Sāvatthiyaṃ viharati …pe… “seyyathāpi, bhikkhave, puriso mahāsamuddato dve vā tīṇi vā udakaphusitāni uddhareyya. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave katamaṃ nu kho bahutaraṃ, yāni vā dve vā tīṇi vā udakaphusitāni ubbhatāni yaṃ vā mahāsamudde udakan”ti?
   “Etadeva bhante, bahutaraṃ, yadidaṃ mahāsamudde udakaṃ; appamattakāni dve vā tīṇi vā udakaphusitāni ubbhatāni. Neva satimaṃ kalaṃ upenti na sahassimaṃ kalaṃ upenti na satasahassimaṃ kalaṃ upenti mahāsamudde udakaṃ upanidhāya dve vā tīṇi vā udakaphusitāni ubbhatānī”ti. “Evameva kho, bhikkhave …pe… dhammacakkhupaṭilābho”ti. Sattamaṃ.

SN.13.8/ 8. Dutiyasamuddasuttaṃ
   81. Sāvatthiyaṃ viharati …pe… “seyyathāpi, bhikkhave, mahāsamuddo parikkhayaṃ pariyādānaṃ gaccheyya, ṭhapetvā dve vā tīṇi vā udakaphusitāni. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, katamaṃ nu kho bahutaraṃ, yaṃ vā mahāsamudde udakaṃ parikkhīṇaṃ pariyādinnaṃ yāni vā dve vā tīṇi vā udakaphusitāni avasiṭṭhānī”ti?
   “Etadeva, bhante, bahutaraṃ mahāsamudde udakaṃ, yadidaṃ parikkhīṇaṃ pariyādiṇṇaṃ; appamattakāni dve vā tīṇi vā udakaphusitāni avasiṭṭhāni. Neva satimaṃ kalaṃ upenti na sahassimaṃ kalaṃ upenti na satasahassimaṃ kalaṃ upenti mahāsamudde udakaṃ parikkhīṇaṃ pariyādiṇṇaṃ upanidhāya dve vā tīṇi vā udakaphusitāni avasiṭṭhānī”ti. “Evameva kho bhikkhave …pe… dhammacakkhupaṭilābho”ti. Aṭṭhamaṃ.
南北傳經文比對(莊春江作):