雜阿含803經[正聞本1084經/佛光本815經](安那般那念相應/道品誦/修多羅)(莊春江標點)
如是我聞:
一時,
佛住舍衛國祇樹給孤獨園。
爾時,
世尊告諸
比丘:
「
修習安那般那念,若比丘修習安那般那念、多修習者,得
身心止息,
有覺、有觀、寂滅、純一,
明分想修習滿足。
何等為修習安那般那念、多修習已,身、心止息,有覺、有觀、寂滅、純一,明分想修習滿足?是比丘若依聚落、城邑止住,晨朝著衣持鉢,入村
乞食,善護其身,守諸根門,善繫心住。乞食已,還住處,舉衣鉢,洗足已,或入林中、閑房、樹下,或空
露地,端身正坐,
繫念面前,斷世貪愛,離欲清淨,瞋恚、睡眠、掉悔、疑斷,度諸疑惑,於諸善法心得
決定,遠離
五蓋:
煩惱於心,
令慧力羸,為障礙分,不趣涅槃。念於內息,繫念善學;念於外息,繫念善學:
息長……。
息短……。
覺知一切身入息,於一切身入息善學;覺知一切身出息,於一切身出息善學。
覺知
一切身行息入息,於一切身行息入息善學;覺知一切身行息出息,於一切身行息出息善學。
覺知喜……。
覺知樂……。
覺知
心行……。
覺知心行息入息,於覺知心行息入息善學;覺知心行息出息,於覺知心行息出息善學。
覺知心……。
覺知
心悅……。
覺知
心定……。
覺知
心解脫入息,於覺知心解脫入息善學;覺知心解脫出息,於覺知心解脫出息善學。
觀察無常……。
觀察
斷……。
觀察無欲……。
觀察滅入息,於觀察滅入息善學;觀察滅出息,於觀察滅出息善學。
是名修安那般那念,
身止息、心止息,有覺、有觀,寂滅,純一,明分想修習滿足。」
佛說此經已,諸比丘聞佛所說,歡喜奉行。
相應部54相應1經/一法經(入出息相應/大篇/修多羅)(莊春江譯)
起源於舍衛城。
在那裡……(中略)說這個:
「
比丘們!一法已
修習、已
多作,有大果、
大效益,哪一法?
入出息念。
比丘們!而怎樣入出息念已修習、怎樣已多作,有大果、大效益?比丘們!這裡,到
林野的,或到樹下的,或到空屋的比丘坐下,
盤腿、定置端直的身體、
建立面前的念後,
他只具念地吸氣、只具念地呼氣:
當吸氣長時,知道:『我吸氣長。』或當呼氣長時,知道:『我呼氣長。』
當吸氣短時,知道:『我吸氣短。』或當呼氣短時,知道:『我呼氣短。』
學習:『
經驗著一切身,我將吸氣。』學習:『經驗著一切身,我將呼氣。』
學習:『
使身行寧靜著,我將吸氣。』學習:『使身行寧靜著,我將呼氣。』
學習:『
經驗著喜,我將吸氣。』學習:『經驗著喜,我將呼氣。』
學習:『經驗著樂,我將吸氣。』學習:『經驗著樂,我將呼氣。』
學習:『經驗著
心行,我將吸氣。』學習:『經驗著心行,我將呼氣。』
學習:『使心行寧靜著,我將吸氣。』學習:『使心行寧靜著,我將呼氣。』
學習:『
經驗著心,我將吸氣。』學習:『經驗著心,我將呼氣。』
學習:『
使心喜悅著,我將吸氣。』學習:『使心喜悅著,我將呼氣。』
學習:『
集中著心,我將吸氣。』學習:『集中著心,我將呼氣。』
學習:『
使心解脫著,我將吸氣。』學習:『使心解脫著,我將呼氣。』
學習:『隨看著無常,我將吸氣。』學習:『隨看著無常,我將呼氣。』
學習:『隨看著
離貪,我將吸氣。』學習:『隨看著離貪,我將呼氣。』
學習:『
隨看著滅,我將吸氣。』學習:『隨看著滅,我將呼氣。』
學習:『
隨看著斷念,我將吸氣。』學習:『隨看著斷念,我將呼氣。』
比丘們!這樣,入出息念已修習、這樣已多作,有大果、大效益。」
巴利語經文(台灣嘉義法雨道場流通的word版本)
SN.54.1/(1) Ekadhammasuttaṃ
977. Sāvatthinidānaṃ Tatra kho …pe… etadavoca– “ekadhammo, bhikkhave, bhāvito bahulīkato mahapphalo hoti mahānisaṃso. Katamo ekadhammo? Ānāpānassati. Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati, satova passasati. Dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto ‘dīghaṃ passasāmī’ti pajānāti; rassaṃ vā assasanto ‘rassaṃ assasāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā passasanto ‘rassaṃ passasāmī’ti pajānāti; ‘sabbakāyappaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sabbakāyappaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘pītippaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘pītippaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘sukhappaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sukhappaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘cittasaṅkhārappaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittasaṅkhārappaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘cittappaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittappaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘abhippamodayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘abhippamodayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘samādahaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati ‘samādahaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘vimocayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘vimocayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘aniccānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘aniccānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘virāgānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘virāgānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘nirodhānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘nirodhānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, ānāpānassati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā”ti. Paṭhamaṃ.