雜阿含69經[正聞本110-112經/佛光本60經](陰相應/五陰誦/修多羅)(莊春江譯)
如是我聞:
一時,
佛住舍衛國祇樹給孤獨園。
爾時,
世尊告諸
比丘:
「我今當說
有身集趣道,及有身集滅道。
云何有身集趣道?
愚癡無聞凡夫{見}不如實知色
集、色
滅、色
味、色
患、色
離;不如實知故,樂色、歎色、著色、住色;樂色、歎色、著色、住色故,
愛樂取;緣取有,緣有生,緣生、老、病、死、憂、悲、苦、惱,如是,純大
苦聚生。
如是,受……想……行……識廣說,是名有身集趣道。
比丘!有身集趣道,當知即是苦集趣道。
云何有身集滅道?
多聞聖弟子如實知色、色集、色滅、色味、色患、色離;如實知故,於色不樂、不歎、不著、
不住;不樂、不歎、不著、不住故,彼色愛樂滅;愛樂滅,則取滅;取滅,則有滅;有滅,則生滅;生滅,則老、病、死、憂、悲、苦、惱,純大苦聚滅。
如色;受、想、行、識亦如是,是名有身
滅道跡。
有身滅道跡,則是苦滅道跡,是故,說有身滅道跡。」
佛說此經已,諸比丘聞佛所說,歡喜奉行。
如當說,有及當知亦如是說。
相應部22相應44經/道跡經(蘊相應/蘊篇/修多羅)(莊春江譯)
起源於舍衛城。
「
比丘們!我將為你們教導導向
有身集道跡,以及導向有身
滅道跡,
你們要聽它!
比丘們!而什麼是導向有身集道跡?
比丘們!這裡,
未聽聞的一般人是聖者的未看見者,聖者法的不熟知者,在聖者法上未被教導者;是善人的未看見者,
善人法的不熟知者,在善人法上未被教導者,他
認為色是我,
或我擁有色,或色在我中,
或我在色中。受是我……想……諸行……他認為識是我,或我擁有識,或識在我中,或我在識中。
比丘們!這被稱為『導向有身集道跡、導向有身集道跡』。比丘們!像這樣,這被稱為『導向苦集的觀察』,在這裡,這就是義理。
比丘們!而什麼是導向有身滅道跡?
比丘們!這裡,
有聽聞的聖弟子是聖者的看見者,聖者法的熟知者,在聖者法上被善教導者;是善人的看見者,善人法的熟知者,在善人法上被善教導者,他認為色不是我,或我不擁有色,或色不在我中,或我不在色中。受不是我……想不……諸行不……他認為識不是我,或我不擁有識,或識不在我中,或我不在識中。
比丘們!這被稱為『導向有身滅道跡、導向有身滅道跡』。比丘們!像這樣,這被稱為『導向苦滅的觀察』,在這裡,這就是義理。」
巴利語經文(台灣嘉義法雨道場流通的word版本)
SN.22.44/(2). Paṭipadāsuttaṃ
44. Sāvatthinidānaṃ. “Sakkāyasamudayagāminiñca vo, bhikkhave, paṭipadaṃ desessāmi, sakkāyanirodhagāminiñca paṭipadaṃ. Taṃ suṇātha. Katamā ca, bhikkhave, sakkāyasamudayagāminī paṭipadā? Idha, bhikkhave, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto, rūpaṃ attato samanupassati, rūpavantaṃ vā attānaṃ; attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ. Vedanaṃ attato… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ attato samanupassati, viññāṇavantaṃ vā attānaṃ; attani vā viññāṇaṃ, viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘sakkāyasamudayagāminī paṭipadā, sakkāyasamudayagāminī paṭipadā’ti. Iti hidaṃ, bhikkhave, vuccati ‘dukkhasamudayagāminī samanupassanā’ti. Ayamevettha attho”.
“Katamā ca, bhikkhave, sakkāyanirodhagāminī paṭipadā? Idha, bhikkhave, sutavā ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto, sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto, na rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ vā attānaṃ na attani vā rūpaṃ, na rūpasmiṃ vā attānaṃ. Na vedanaṃ attato… na saññaṃ… na saṅkhāre… na viññāṇaṃ attato samanupassati, na viññāṇavantaṃ vā attānaṃ; na attani vā viññāṇaṃ, na viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘sakkāyanirodhagāminī paṭipadā, sakkāyanirodhagāminī paṭipadā’ti. Iti hidaṃ, bhikkhave, vuccati ‘dukkhanirodhagāminī samanupassanā’ti. Ayamevettha attho”ti. Dutiyaṃ.