增支部3集32經/阿難經(莊春江譯)[SA.983]
那時,
尊者阿難去見世尊。抵達後,向世尊
問訊後,在一旁坐下。在一旁坐下的尊者阿難對世尊說這個:
「
大德!
比丘會有像這樣定的達到,如是,在這個有識之身上沒有
我作、
我所作、
慢煩惱潛在趨勢,與
在一切外部諸相上沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢,以及凡當
進入後會住於心解脫、
慧解脫時,進入後會住於那個沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢的心解脫、慧解脫嗎?」
「阿難!比丘會有像這樣定的達到,如是,在這個有識之身上沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢,與在一切外部諸相上沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢,以及凡當進入後會住於心解脫、慧解脫時,進入後會住於那個沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢的心解脫、慧解脫。」
「大德!那麼,如怎樣比丘有像這樣定的達到,如是,在這個有識之身上沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢,與在一切外部諸相上沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢,以及凡當進入後住於心解脫、慧解脫時,進入後會住於那個沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢的心解脫、慧解脫?」
「阿難!這裡,比丘這麼想:『這是寂靜的,這是勝妙的,即:
一切行的止,一切
依著的
斷念,渴愛的滅盡、
離貪、
滅、涅槃。』阿難!這樣,比丘有像這樣定的達到,如是,在這個有識之身上沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢,與在一切外部諸相上沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢,以及凡當進入後住於心解脫、慧解脫時,進入後會住於那個沒有我作、我所作、慢煩惱潛在趨勢的心解脫、慧解脫。
阿難!還有,關於這個,這被我
在〈波羅延富樓那葛所問〉中說:
『考量世間中上下後,世間中沒有任何該位的動搖的,
寂靜的、
無煙的、無苦惱的、無願望的,我說:「他渡過、生老。」』[Ni.20, 17偈]」
AN.3.32/
2. Ānandasuttaṃ
32. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca–
“Siyā nu kho, bhante, bhikkhuno tathārūpo samādhipaṭilābho yathā imasmiñca saviññāṇake kāye ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā nāssu, bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā nāssu; yañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja viharato ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na honti tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja vihareyyā”ti? “Siyā, ānanda, bhikkhuno tathārūpo samādhipaṭilābho yathā imasmiñca saviññāṇake kāye ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā nāssu, bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā nāssu; yañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja viharato ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na honti tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja vihareyyā”ti.
“Yathā kathaṃ pana, bhante, siyā bhikkhuno tathārūpo samādhipaṭilābho yathā imasmiñca saviññāṇake kāye ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā nāssu, bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā nāssu; yañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja viharato ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na honti tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja vihareyyā”ti?
“Idhānanda bhikkhuno evaṃ hoti– ‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānan’ti. Evaṃ kho, ānanda, siyā bhikkhuno tathārūpo samādhipaṭilābho yathā imasmiñca saviññāṇake kāye ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā nāssu, bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā nāssu; yañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja viharato ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na honti tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja vihareyyā”ti.
“Idañca pana metaṃ, ānanda, sandhāya bhāsitaṃ pārāyane puṇṇakapañhe–
“Saṅkhāya lokasmiṃ paroparāni, yassiñjitaṃ natthi kuhiñci loke.
Santo vidhūmo anīgho nirāso, atāri so jātijaranti brūmī”ti. Dutiyaṃ.
漢巴經文比對(莊春江作):
「〈波羅延憂陀耶所問〉(SA.983)」,南傳作「在〈波羅延富樓那葛所問〉」(pārāyane puṇṇakapañhe,義譯為「在到彼岸-puṇṇaka的問題」),菩提比丘長老英譯為「在波羅延,在『富樓那葛的問題』」(in the Pārāyana, in 'The Questions of Puṇṇaka')。〈波羅延憂陀耶所問〉的內容,參看AN.3.33/SA.982。「波羅延」,參看SA.345。
「離諸塵(SA.982)」,南傳作「無煙的」(vidhūmo),菩提比丘長老英譯為「無激怒,無燻煙」(fumeless)。按:《滿足希求》以「擺脫身惡行等之煙的」(kāyaduccaritādidhūmavirahito, AN.3.32),或「已離憤怒之煙的煙(kodhadhūmena vigatadhūmo),在本經中說道的一境性(maggekaggatampi)後就以偈頌說果定(phalasamāpattiyeva, AN.4.41」解說。